Lelie en bloem­bol­len­teelt nabij natuur

Indiendatum: 6 apr. 2025

Aanleiding en samenvatting uitspraak
Op 2 april 2025 heeft de Raad van State (RvS) uitspraak gedaan in zaak 202104808/1/R2. Ook in het bijbehorende nieuwsbericht[i] geeft de RvS aan dat er meer onderzoek nodig is naar de gevolgen voor de natuur bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de lelieteelt. Er kan namelijk niet worden uitgesloten dat de middelen geen negatieve gevolgen hebben voor Natura 2000-gebieden. Ook geeft de RvS aan dat wanneer onzeker is welke gevolgen een activiteit heeft voor een Natura 2000-gebied, maar er wel aanwijzingen zijn voor negatieve gevolgen, nader onderzoek noodzakelijk is. Zolang dat ontbreekt, moet uit voorzorg worden aangenomen dat een natuurvergunning nodig is. In de uitspraak wordt aangegeven dat dit altijd zo is, ongeacht of een spuitvrije zone van 250 meter of 500 meter wordt aangehouden. Hierbij maakt het niet uit of het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) de gewasbeschermingsmiddelen heeft toegestaan.

Situatie HHNK
Volgens de Omgevingswet is 'Waterafhankelijke natuur'[ii] ook een verantwoordelijkheid van het waterschap. In het HHNK-gebied hebben we een aanzienlijk aantal percelen waarop lelies, bloembollen en -knollenteelt plaatsvindt[iii], vaak in de vorm van wisselteelt. Daarnaast zien we in Natura 2000-gebieden, waaronder het Zwanenwater, dat gewasbeschermingsmiddelen[iv] worden aangetroffen.

Vragen:

1. Welke gevolgen heeft de uitspraak dat de Ctgb toelating geen negatieve effecten kan uitsluiten op Natura 2000-gebieden. Rekening houdend met “chemisch schoon en ecologisch gezond oppervlaktewater” [v] van de Kaderrichtlijn Water, ook in Natura 2000 gebieden?
2. Is het op dit moment mogelijk om gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken in de nabijheid van Waterafhankelijke[vi] Natura 2000-gebieden? Zo ja, welke spuitvrije zone wordt daarbij gehanteerd door HHNK?
3. Op welke manier vereist de uitspraak dat er een vergunningsplicht gaat gelden voor gewasbeschermingsmiddelen nabij Waterafhankelijke natuur waarbij spraken kan zijn verwaaien/drift?
4. Welke maatwerkregels, zoals beschreven in ons KRW impulsprogramma, gaat u opstellen naar aanleiding van deze uitspraak?