Bijdrage Beleids­kader Invasieve Exoten


28 februari 2024

Voorzitter,

We zijn blij dat onze schriftelijke inbreng terug te zien is in het beleidskader. Veel beslissingen zullen uiteindelijk worden genomen tijdens de uitwerking, waardoor het kader niet op alle vlakken duidelijkheid biedt. We hebben daarom een paar moties voorbereid die we indien nodig of wenselijk zullen indienen in de tweede termijn. Maar we zullen ze hier alvast aankondigen, wat handig is voor het debat.

Zo is de voorkeursstrategie bij veel dieren onduidelijk. Accepteren we ze omdat direct ingrijpen niet altijd nodig is, of omdat het doden van dieren nog niet efficiƫnt kan zijn?
We zullen moeten accepteren dat dieren zich eenvoudig verplaatsen en dat uitroeien vrijwel onmogelijk is. De beste optie is acceptatie, zolang de veiligheid niet in het geding is. Het stuk hoeft niet aangepast te worden, maar we zouden in het uitwerkingskader willen opnemen dat tot het doden van dieren uitsluitend wordt overgegaan als alle andere opties daadwerkelijk zijn uitgesloten.

Er zullen ook altijd nieuwe exoten proberen zich te vestigen, vaak omdat ze ontsnappen of omdat er nog geen verkoop- en houdverbod is. We zien hierin ook een taak voor de Unie van Waterschappen om te sturen op een verkoopverbod, bijvoorbeeld voor de Japanse Duizendknoop, waar BBB ook al op heeft aangedrongen in de schriftelijke bijdrage. Nog beter zou een positieflijst voor planten zijn. Want verkopers verdienen aan de exoten, maar de natuur en het waterschap ondervinden ecologische schade.

Op dat punt zijn we benieuwd naar de uitwerking bij Oosterdel. De integrale aanpak levert ook biodiversiteit, KRW-verbetering en recreatie op. Deze invulling zou wat ons betreft kunnen dienen als een blauwdruk. Voorlichting en communicatie zijn hierbij heel belangrijk. Mensen moeten niet alleen de gevaren beseffen, maar ook dat een veerkrachtig ecosysteem de voedingsbodem wegneemt voor het invasief worden van exoten.

We willen dan ook oproepen om:

  • geen beheermethoden in te zetten die ecosystemen verzwakken;
  • expliciet aandacht te besteden aan de voordelen van robuuste, veerkrachtige watersystemen en de inzet van een ecosysteemaanpak als mogelijke succesvolle strategie.

Tot slot, voorzitter,

We leren steeds meer over effectief natuurbeleid en kijken niet alleen naar overlastgevende planten en dieren, maar ook naar het systeem waarin ze kunnen ontstaan. Of het nu komt doordat ze door mensen worden vrijgelaten of omdat de natuur sterker moet worden. Dit kunnen we niet alleen, maar moeten we samen doen met inwoners, boeren en natuurorganisaties. Het beleidskader biedt daar alle mogelijkheden voor. Deze samenwerking is niet alleen efficiƫnt, maar ook kosteneffectief. We wensen u veel samenwerking bij de uitvoering.